Zespół budynków sanatoryjnych w Wodzisławiu Wilchwach

Miejscowość:
Wodzisław Śląski
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Wilchwy to niegdyś samodzielna wioska, a obecnie wschodnia dzielnica Wodzisławia Śląskiego. Znajdują się tu monumentalne zabudowania Wojewódzkiego Szpitala Chorób Płuc im. dr. Alojzego Pawelca. Te ceglane budynki wzniesiono już na przełomie XIX i XX wieku na potrzeby Volks – Heilstätte für Lungenkranke zu Loslau ober Schlesien. Zespół składa się z pawilonu głównego, gmachu administracyjno-gospodarczego, kotłowni, domu mieszkalnego i willi.

O Wodzisławiu

Wodzisław Śląski jest starym miastem, położonym na południu województwa śląskiego, tuż przy granicy z Republiką Czeską. W obecnym kształcie Wodzisław ukształtował się po II wojnie światowej, po wchłonięciu wielu okolicznych miejscowości. Jedną z dzielnic Wodzisławia Śląskiego są Wilchwy, leżące na południowy wschód od centrum miasta. Wioska powstała już w czasach średniowiecznych, ale przez cały okres swego samodzielnego istnienia pozostawała w ścisłych związkach z Wodzisławiem, do którego została ostatecznie przyłączona w latach 70. ubiegłego wieku. Po II wojnie światowej senne dotychczas Wilchwy przeżyły okres gwałtownego uprzemysłowienia - przez ponad 40 lat trwało tutaj wydobycie węgla kamiennego w KWK „1 Maja”.

O sanatorium

Jednak Wilchwy to przede wszystkim największy w okolicach Wodzisławia Śląskiego kompleks leśny, z popularnym kąpieliskiem „Balaton”. Walory klimatyczne tego miejsca dostrzeżono już pod koniec XIX wieku – władze pruskiej Rejencji Opolskiej postanowiły wznieść tutaj sanatorium przeciwgruźlicze. Do budowy przystąpiono w 1897, by po roku świętować uroczystość otwarcia obiektu. Na Volks – Heilstätte für Lungenkranke zu Loslau ober Schlesien składały się zabudowania pawilonu głównego, pralni, maszynowni i budynku mieszkalnego. Już po kilku latach kompleks sanatorium okazał się za mały, więc do 1913 roku trwała jego rozbudowa. W 1922 zarządzanie nim przejęła Spółka Bracka z Tarnowskich Gór. Po II wojnie światowej zakład upaństwowiono, a od 1993 roku nosi on nazwę Wojewódzki Szpital Chorób Płuc im. dr. Alojzego Pawelca. Do dzisiaj wyjątkowo okazale prezentuje się pawilon główny sanatorium – wzniesiono go z cegły, na planie prostokąta; ma cztery kondygnacje, a przykryto go dachem wielopłaszczyznowym. Fasadę południową urozmaicono kilkoma ryzalitami (zwieńczonymi wieżyczkami) oraz trójkątnym przyczółkiem. Z gmachem głównym sąsiaduje parterowy budynek administracyjno-gospodarczy oraz kotłownia. Zachowały się także budynki towarzyszące - dom mieszkalny i willa naczelnego lekarza sanatorium, którą zbudowano już w XX wieku, w stylu cottage. Otoczenie sanatorium stanowi park.

Wyświetlenia:  205
Lokalizacja:

Ul. Bracka 13
44-300 Wodzisław Śląski
Gmina: Wodzisław Śląski
Powiat: wodzisławski


Region turystyczny: 
Śląsk, Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Kontakt:
Telefon: +48 324 537 110

Strona internetowa: http://www.wscp.wodzislaw.pl/
Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Źródła historii

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Wodzisław Śląski
0.43 km
Wodzisław Śląski
1.36 km
Wodzisław Śląski
1.47 km
Wodzisław Śląski
1.57 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Wodzisław Śląski
1.17 km
Wodzisław Śląski
1.41 km
Wodzisław Śląski
1.78 km
Wodzisław Śląski
2.69 km
Wodzisław Śląski
3.75 km
Gastronomia w pobliżu
Wodzisław Śląski
0.42 km
Wodzisław Śląski
0.73 km
Wodzisław Śląski
1.22 km
Wodzisław Śląski
1.44 km
Wodzisław Śląski
1.63 km
Wydarzenia w pobliżu
2026-06-26
7.42 km
Kraina Górnej Odry to wyjątkowe miejsce, w którym poznamy wspólną historię i kulturę krajów (Polski i Czech). Jednak przede wszystkim jest to miejsce bliskie naturze, co daje możliwość uprawiania turystyki aktywnej.
Rybnik
2025-12-16
11.48 km
Bezpłatne zajęcia oddechowo-relaksacyjne dla wszystkich! ❀❀❀ Co będziemy robić? ❀ Ćwiczenia oddechowe, zwłaszcza przepony i toru przeponowo-brzusznego. ❀ Prosta gimnastyka dla każdego. Proponowane ćwiczenia opierają się na pracy z wyobraźnią i korzystają z różnych gadżetów dostępnych dla każdego. ❀ Elementy jogi śmiechu - regularny śmiech dotlenia organizm, usuwa toksyny, wyzwala hormony szczęścia, czyli endorfiny i wzmacnia odporność. ❀❀❀ 16.12.25 | 18:30 Zajęcia w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Rybniku Prowadzi Lidia Białecka
Rybnik
2026-01-21
11.62 km
W ramach cyklicznych spotkań turystycznych PTTK Rybnik i halo! Rybnik zapraszają na turystyczne spotkanie w 3 środę miesiąca. Są to spotkania z podróżnikami, pasjonatami turystyki, ale również na temat historii rybnickiego PTTK-u i jego działań. Zaznaczcie to wydarzenie w kalendarzu - nie może Was zabraknąć!
Rybnik
2025-12-13
11.62 km
Cykl ten skierowany jest do wielbicieli monet, banknotów i innych znaków pieniężnych. Wydarzenie towarzyszy jarmarkowi staroci, odbywającemu się przeważnie w drugą sobotę miesiąca na rybnickim deptaku. Spotkanie będzie okazją do wymiany i katalogowania monet oraz do dyskusji na temat ich pochodzenia, kręgu ich użytkowników, czy też określenia dodatkowych funkcji poszczególnych egzemplarzy.
Rybnik
2025-12-17
11.62 km
Zapraszamy na wykład i warsztat w halo! Rybnik ,,Nazywam się Artur Żyłka. Prowadzę praktyczne szkolenia z komunikacji, autoprezentacji i rozmowy kwalifikacyjnej = oparte na realnych przykładach, bez suchej teorii. Współpracowałem również z uczelniami, prowadząc zajęcia i wystąpienia dla studentów. Pomagam młodym ludziom budować pewność siebie i lepiej wypadać w momentach, w których są oceniani." Wstęp wolny.